Julle mag dalk lede van MENSA wees, maar agter die skerms baklei julle soos twee pitbulls sonder brieke! Deur te werk aan jul emosionele intelligensie sal julle nie alleenlik julself verbeter nie, maar ook aan ’n beter huwelik bou . . .
“As jou emosionele vaardighede nie onder beheer is nie, as jy nie selfbewustheid het nie, as jy nie daartoe in staat is om ontstellende emosies te bestuur nie, as jy nie empatie en doeltreffende verhoudings het nie, maak dit nie saak hoe slim jy is nie – jy gaan nie baie ver kom nie,” sê Daniel Goleman, skrywer van die boek Emotional Intelligence: Why it can Matter More than IQ.
In kort is emosionele intelligensie ’n meetinstrument van hoe bewus jy van jouself en jou verhoudings is. Dis meestal op die werkplek van toepassing, maar kan jou huwelik ook dramaties impakteer! Die huwelikskenner dr Johan Gottman sê: “Gelukkig getroude paartjies is nie slimmer, ryker of sielkundig meer vergewe as ander nie. Maar in hul dag-tot-dag lewens het hulle ’n dinamika bereik wat verhoed dat hul negatiewe gevoelens en gedagtes oor mekaar (wat almal het) die positiewe gevoelens oorheers. Hulle het, wat ek noem, ’n emosioneel intelligente huwelik.”
Só wat behels emosionele intelligensie?
Kortom is emosionele intelligensie jou vermoë om jou eie en ander se emosies reg te lees, om daardie emosies reg aan te wend in veral denkprosesse en probleemoplossing, en jou vermoë om jou emosies te bestuur, en ander aan te moedig of te kalmeer.
In ’n huwelik beteken dit om jou maat se perspektief te sien, jou eie emosies só te kanaliseer dat dit tot voordeel van jou huwelik strek en om jou maat se individualiteit só te respekteer dat jy hom genoeg vryheid gee vir ’n gesonde ruimte om tussen julle te heers. In ’n emosioneel intelligente huwelik erken maats hul foute en is hulle gevolglik bereid om te verander. Hulle is bereid om aan te pas en verdraagsaam teenoor hul maats op te tree, maar hulle ken ook hul grense.
Is julle ’n emosioneel intelligente paartjie? Kyk of die volgende op julle van toepassing is:
- Jou maat sê iets in ’n geselskap wat jou woedend maak, maar jy bly koel en kalm. Emosioneel intelligente paartjies weet hoe om hul emosies te beheer en bars nie in rusies uit voor ander mense nie. Hulle sê ook nie dinge in die hitte van die oomblik waaroor hulle later gaan spyt wees nie.
- Jou maat sê alles is okay, maar jy kan hoor dis nie die waarheid nie. Mense met ’n lae emosionele kwosiënt (EK) is “toondoof” en kan nie ander se emosies “lees” in hul stemtoon nie, maar as jou EK hoog is, het jy net ’n halwe woord nodig.
- Jou maat laat val die bom dat julle 1 000km moet wegtrek en jy gee hom ’n stywe druk. Emosioneel intelligente mense is aanpasbaar en nie bang vir verandering nie omdat hulle weet dat hul omstandighede nie hul geluk bepaal nie.
- Jy lees “sosiale leidrade” en vertel nie ’n onvanpaste grap nie. Mense met ’n hoë EK kan agterkom wat in ’n sosiale situasie van hulle verwag word. Jy vertel byvoorbeeld nie ’n grap by ’n begrafnis nie, en hou onmiddellik op met jou storie as jy agterkom jou maat word daardeur geraak/seergemaak.
- Julle het seer agter julle, maar julle leef nie in die verlede nie. Mense met ’n hoë EK bly nie geketting deur dit wat in die verlede gebeur het nie, maar hulle besef dat hulle uit hul foute kan leer.
- Julle is elkeen baie bewus van jul goeie én slegte eienskappe. ’n Paartjie met ’n hoë EK is in voeling met hul eie emosies en weet presies waar hulle tekortskiet en steeds moet leer. Hulle is ook bewus van hul goeie eienskappe en wat hulle in die verhouding kan bied.
- Jou maat kry seer en jy kry saam met hom seer. Mense met ’n hoë EK is empaties en het innerlike begrip vir waardeur ander mense gaan. Hulle weet ook presies hoeveel simpatie en empatie om te openbaar en verkleineer nooit hul maats se emosies nie.
- Julle streef nie na ’n perfekte huwelik nie. Emosioneel intelligente paartjies streef nie na perfeksie nie, want hulle weet dit bestaan nie. Hulle besef dat as hulle streef na ’n perfekte huwelik, hulle hulself oopstel vir mislukking en teleurstelling in plaas van om dít wat hulle regkry te vier.
- Julle lewe gebalanseerd. Mense met ’n hoë EK weet hoe om hul persoonlike lewens en werkslewens te balanseer. Hulle geniet ook stokperdjies en leef ’n vol, ryk lewe.
- Julle omring julle met positiewe paartjies. Nog ’n teken van hoë emosionele intelligensie is om jou nie te laat vergiftig deur negatiwiteit nie. Julle laat ook nie jul waarde bepaal deur dít wat ander mense van julle dink nie, omdat jul eiewaarde van binne af kom. Daarom steur julle julle nie aan groepsdruk nie en weet ook wanneer om “nee” te sê.
Só as jy nie daar is nie, hoe kom jy daar?
Sielkundige en outeur dr Hendrie Weisinger gee die volgende raad op huffingtongpost.com:
Bou verhoudingsbewustheid. Deur selfbewustheid leer jy wat jou emosionele behoeftes is, maar vir jou huwelik om te werk, moet jy en jou maat bewus wees van mekaar se emosionele behoeftes. Dit is byvoorbeeld waardevol om mekaar se liefdestale aan te leer sodat jul liefdestenks vol bly.
Hendrie beveel ook aan dat jy en jou maat twee lysies maak. Op lysie nommer een skryf jy jou drie belangrikste emosionele behoeftes neer en op lysie twee dít wat jy dink jou maat se belangrikste emosionele behoeftes is. Ruil lysies en gesels oor hoe julle mekaar se behoeftes beter kan verstaan.
Dit kan ook bydra daartoe dat julle jul emosies beter leer bestuur. Onthou dat emosies jou kan laat presteer of jou prestasie kan verhinder. Dit werk ook só in ’n huwelik. Dink aan die positiewe emosies wat jul verhouding meer produktief kan maak – vertroue, optimisme, entoesiasme – en aan die negatiewe emosies wat julle kan onderkry – woede, depressie, onvergewensgesindheid. As julle sekere emosies kan vermy, ander kan bestuur en ander reg kan aanwend, is julle in vir ’n goeie tyd!
Ongelukkig is daar iets soos “emosionele aansteeklikheid”, wat beteken dat emosies van een persoon na ’n ander kan versprei. Jy moet leer om doelbewus te ontspan en jouself immuun te maak teen jou maat se emosies sodat jy dinge vanuit ’n behoorlike emosionele perspektief kan beskou.
As jy en jou maat albei tegelykertyd negatiewe emosies ervaar (soos om te skreeu of uit die huis te storm), is dit soos olie op die vuur. Maar as jy jou eie emosies kan reguleer (ongeag jou maat s’n), kan een van julle behoorlike emosionele perspektief behou en dan raak dinge nie so plofbaar nie.
Daar is verskeie ander wenke ook, soos om jou emosionele woordeskat uit te brei en presies te leer watter emosie jy ervaar (in plaas van “ongelukkig” kan jy meer spesifiek sê jy is gefrustreerd, seergemaak, teleurgesteld of kwaad.) Julle kan ook met behulp van terapie leer hoe om beter konflikhanteerders te word (veral as julle sukkel om kop te hou tydens ’n argument).
Hoe ook al – om jul emosionele intelligensie te verhoog, is nie net voordelig vir jul huwelik nie, maar ook vir jul menswees. Aan jou IK kan jy nie veel doen nie, maar met die regte werk en houding kan jy en jou maat emosioneel briljant word!
Addisionele bronne: www.breezystorm.com, www.psycologytoday.com, www.verilymag.com, www.mindbodygreen.com, www.theadventurouswriter.com.