Dis onontbeerlik – ons almal maak foute. As jy getroud is, sal jy beslis op ’n gereelde basis om verskoning moet vra. Rusies is deel van elke huwelik – om skeef te trap ook!
Jy het iets gesê wat jou maat weerloos laat voel. Hy het wéér vergeet om die huis se sleutel vir jou weg te steek. Jy het haar kar gestamp. Sy het jou ma se verjaardag vergeet. In ’n huwelik is daar talle redes vir kwaad word en natuurlik ook talle redes om so gou moontlik daarna jou woede in jou sak te steek ter wille van die groter vrede.
Vir ’n paartjie om gesond te funksioneer, is “jammer sê” noodsaaklik. As julle stry kry en net die een party is altyd die vredemaker, kan verwyte ophoop tot dit naderhand oorloop in ’n ernstige probleem.
Só ook as jy nie jou maat se styl van verskoning verstaan nie. Jy glo dalk daarin om dit woord vir woord uit te spel, terwyl hy dink ’n stywe druk het dieselfde uitwerking. Jy verwag dat sy werklikwaar haar spyt verwoord en daarmee erken wat sy verkeerd gedoen het, maar sy dink om te sê “Jammer oor alles” is heeltemal voldoende. Dit kan ook wees dat nie enigeen iets sê nie en dat albei hoop die ander party vergeet daarvan.
Sedert 1992 het dr Gary Chapman se vyf liefdestale talle paartjies gehelp om hul huwelike beter te bestuur. Hy het vyf tale geïdentifiseer waarvan jou maat geneig is om oorheersend een hiervan te “praat”. Deur jou maat se taal te verstaan, kan jy jou liefde in daardie taal betoon sodat hy/sy geliefd voel.
In 2006 het dr Jennifer M Thomas, ’n sielkundige en motiveringspreker, in samewerking met dr Gary Chapman die boek “The five languages of apology” bekendgestel. Dit berus op die volgende idee: As jou verskoning die verkeerde uitwerking het, kan dit wees dat jy dit bied in ’n taal wat vir jou maat volksvreemd is.
Só wat is volgens Gary en Jennifer die tale van verskoning vra?
- Om spyt te betoon. (“Ek is jammer.”) Noem die uitwerking van jou aksies wat jou maat kon seermaak en wys dat jy jammer is. Jou doel is om jou maat duidelik te laat verstaan dat jy jammer is oor jou aksies – nie dat jy jammer is jy is uitgevang nie!
VOORBEELD: Julle probeer spaar vir ’n swembad en die gordels moet ingetrek word, maar manlief het so pas ’n sak vol nuwe klere in jou hangkas ontdek toe hy sy skoene gesoek het. Sê: “Ek is só jammer ek het geswig voor die versoeking om klere te koop. Ek besef dat jy alles van jou kant af doen om ons spaarfonds ’n bietjie op te bou, maar ek het dit nou ’n lelike knou gegee en dit boonop vir jou weggesteek.”
- Om verantwoordelikheid te aanvaar. (“Ek was verkeerd.”) Noem jou fout en aanvaar verantwoordelikheid. Dit is makliker om te sê “Jy is reg” eerder as “Ek is verkeerd”, maar dit beteken soveel meer om laasgenoemde te sê.
VOORBEELD: Julle was in ’n hewige rusie betrokke en jy het dinge oor sy pa se alkoholisme kwytgeraak wat hom baie seergemaak het. Sê: “Ek is só jammer dat ek jou pa se alkoholprobleem by ons rusie betrek het. Dit was ongehoord en ek weet ek het jou seergemaak.”
- Om herstelwerk te doen. (“Wat kan ek doen om dit beter te maak?”) Kyk hoe gaan dit met jou maat. Kyk of jy iets kan doen om die situasie te verander of te verbeter. Vra hoe jy dit kan opmaak en hoe jy hom weer op sy voete kan help.
VOORBEELD: Jy het een van sy vriende sleggesê by ’n vriendin van julle – min wetende dat sy ook goeie vriende met die vriend is en dat dit by hom sou uitkom. Nou is jou man en sy vriend se vriendskap versuur. Sê: “Ek is bitterlik jammer oor my skerp tong. Ek het lelik van Jacob by Lindi geskinder en nooit besef dat hy dit sou hoor nie. Ek sal persoonlik vir Jacob om verskoning vra en alles in my vermoë doen om toe te sien dat julle vriendskap herstel.”
- Om te bely. (“Ek sal werklik probeer om dit nie weer te doen nie.”) Dit beteken om 180 grade om te draai en sonder verskonings die probleem te probeer oplos.
VOORBEELD: Jy het – vir die soveelste keer – die kinders by die skool vergeet. Die onderwyseres het haar gebel en gesê dat die skool nie meer verantwoordelikheid kan aanvaar vir julle agterlosigheid nie en sy is woedend vir jou! Sê: “Ek is verskriklik jammer oor my vergeetagtigheid. Van nou af sal dit anders wees.” Gaan sien die onderwyseres en belowe plegtig dat dit nie weer sal gebeur nie. Stel ’n “reminder” op jou foon om te sorg dat dit nie weer gebeur nie en koop vir jou vrou ’n reuse bos blomme!
- Vra om vergifnis. (“Sal jy my asseblief vergewe?”) Wees geduldig in jou soeke na vergifnis en hereniging. Jou maat het tyd nodig – of dat jy jou verskoning duideliker maak met die vorige vier tale van verskoning.
VOORBEELD: Jy het ’n emosionele affair by die werk gehad. Dit was kortstondig, maar dit het jou maat met ’n diep seer gelaat. Sê: “Ek is bitterlik jammer ek het jou diep seergemaak en sal doen wat jy nodig het om weer jou vertroue te wen. Ek sal jou ook al die tyd gee wat jy nodig het om my te vergewe, maar dit sal vir my die wêreld beteken as jy wel by daardie punt sou kon uitkom.”
As jy nie seker is wat jou maat se taal van verskoning is nie, doen moeite om dit vas te stel. Intussen, probeer om soveel moontlik van bogenoemde in jou verskoning in te werk – op dié manier maak jy seker dat jy iewers sy/haar hart tref. Onthou ook dat dit nooit benede jou is om enigiemand om verskoning te vra nie – ook jou kleuter. Dit laat die ontvanger besef dat sy/hy waardig geag word en dit maak vergifnis vir die ander party soveel makliker.
Deur Annelize Steyn
Addisionele bronne: www.startmarriageright.com.
